වර්ෂ 2018 ක්වූ  අප්‍රේල් 05 වැනිදා බ්‍රහස්පතින්දා




‘තොරා සං’ අපේ වුණේ මෙහෙමයි

‘තොරා සං’ අපේ වුණේ මෙහෙමයි

හඬ කැවීම් අදියුරු ප්‍රාන් වාකිෂ්ට

ප්‍රධාන චරිතය නිරූපණය කරන ‘කියෝෂි අත්සුමි’ යන ප්‍රතිභාපූර්ණ රූපණවේදියා බොහෝ කාලාන්තරයක් පුරාවට එහි රංගනය වෙනුවෙන් කැප වුණු ශිල්පියෙක්. ඔහු මිය යන්නෙත් මෙම චිත්‍රපටය රූගැන්වෙන වකවානුවේදී වීම විශේෂත්වයක්. කෙසේ වුවත් මේ වන විට ඔහු ජපානයේ පූජනීයත්වයට පත්ව තිබෙන ශ්‍රෙෂ්ඨ කලාකරුවෙක්.

මේ දිනවල ස්වාධීන රූපවාහිනී නාලිකා ඔස්සේ විකාශය වන සුවිශේෂි ජපන් චිත්‍රපට මාලාවකි. ජපානයේ සංවර්ධනය පිළිබඳ ක්‍රමිකව කියැවෙන දර්ශන පෙළක් රැගත්, ඔවුනට ආවේණික රූපරාමු හා හැඩතල සමඟ ලොව පුරා වෙසෙන්නන් වෙත ජපානයේ විකාශය හා එහි සංස්කෘතිය පිළිබඳ පණිවුඩය ගෙන යෑමට එකී චිත්‍රපට මාලාව සමත් වන්නක්. එහි විශේෂත්වය වනුයේ චිත්‍රපටයේ ආරම්භක නළු නිළි වත වසර ගණනාවක් පුරාවට එහි රංගනයේ නිරතවීමයි. ආරම්භයේදී රංගනයෙන් එක්වන තාරුණ්‍යයෙන් පිරිපුන් රූපන ශිල්පීන් ශිල්පිනියන් චිත්‍රපට මාලාව අවසානයට ළංවනවාත් සමඟම ඔවුන්ගේ ස්වරූපය වෙනස් වෙමින් චිත්‍රපටය තුළ ඔවුන් වියපත් වන අයුරු ඔබට අත්විඳිය හැකි අපූර්වත්වය 'තොරා සං' නැමැති මෙම චිත්‍රපට මාලවේ අන්තර්ගත වෙයි. කොටස් 49 කින් යුත් එය ලොව දිර්ඝතම චිත්‍රපට මාලාව ලෙස ගිනස් වාර්තා පොතට ඇතුළත් වූවකි.

එකී සොඳුරු නැවුම් අත්දැකීම් සිංහලෙන් දෙබස් කවා ප්‍රේක්ෂක ඔබ වෙත ගෙන ඒමට එහි හඬ කැවීම් අධ්‍යක්ෂ ප්‍රාන් වාකිෂ්ට විශිෂ්ට ලෙසට සමත් වී සිටියි. මේ එම නිර්මාණය ප්‍රේක්ෂක ඔබට සමීප කරවීමේ වෑයම පිළිබඳ ප්‍රාන් සරසවියේදී අප සමඟ පැවසූ අදහස් සංක්ෂිප්තයකි.

'මේ වන විට විකාශයේ අවසානයට ළං වී තිබෙන 'තොරා සං' ජපන් සංස්කෘතියත් ජපානයේ සංවර්ධනයත් පිළිබඳ කියැවෙන වටිනා නිර්මාණයක්. මෙම චිත්‍රපට මාලාව අපට ලැබෙන්නේ ජපානයේ ශ්‍රී ලංකා තානාපති මහාචාර්ය ධම්මික ගංගානාත් දිසානායකයන්ගේ මැදිහත්වීමෙන්. ජපන් රජයෙන් තානාපති කාර්යාලය හරහා ශ්‍රී ලංකාවට පිරිනැමෙන ත්‍යාගයක් ලෙසිනුයි. එහි ප්‍රධාන චරිතය නිරූපණය කරන 'කියෝෂි අත්සුමි' යන ප්‍රතිභාපූර්ණ රූපණවේදියා බොහෝ කාලාන්තරයක් පුරාවට එහි රංගනය වෙනුවෙන් කැප වුණු ශිල්පියෙක්. ඔහු මිය යන්නෙත් මෙම චිත්‍රපටය රූගැන්වෙන වකවානුවේදී වීම විශේෂත්වයක්. කෙසේ වුවත් මේ වන විට ඔහු ජපානයේ පූජනීයත්වයට පත්ව තිබෙන ශ්‍රේෂ්ඨ කලාකරුවෙක්.'

ප්‍රාන් ආරම්භ කළේ එලෙසිනි. එවන් වටිනාකමක් සහිත කෘතියක් දේශීිය සිනමාලෝලී පේ‍්‍රකෂකයින් වෙත ගෙන ඒම අතිශය වගකීම් සහිත කර්තව්‍යයකි. එහි මුල් කෘතියේ අන්තර්ගතයට මෙන්ම එහි රසයට හානියක් නොවන පරිදි සිංහල බසින් හඬ කැවීම කෙතරම් අභියෝගාත්මක වුව ද, ක්ෂේත්‍රය තුළ සිය අධ්‍යයනය සහ අත්දැකීම් පන්නරය කොට ගනිමින් එකී සියලු අභියෝග මෙම නිර්මාණය තුළ ජය ගැනීමට ප්‍රාන් සමත් වී තිබේ.

ප්‍රාන් වාකිෂ්ට පළමුව ක්ෂේත්‍රයට පිවිසෙන්නේ ගුවන් විදුලි ළමා ශිල්පියෙකු ලෙස ළමා පිටියෙනි. පසුව 1985 වසරේදී ස්වාධීන රූපවාහිනියේ පුහුණුවන ශාලිකා කළමනාකරුවකු ලෙසින් ඔහු එහි සේවයට එක් වී ඇත. එහිදී ඔහුට තේවිස් ගුරුගේ මහතාගේ අධීක්ෂණය යටතේ ශබ්ද පරිපාලනය පිළිබඳ හැදෑරීමට ද, ඉන් අනතුරුව මර්වින් බෙන්ස් මහතා යටතේ ද ක්ෂේත්‍රය පිළිබඳ වැඩිදුර හැදෑරීමට ද අවකාශ සැලසිනි.

ආචාර්ය ප්‍රේමසිරි කේමදාසයන්, සෝමදාස ඇල්විටිගලයන් වැනි බහුවිධ ධ්වනි පරාසයන් ස්පර්ශ කළ ප්‍රවීණ සංගීතඥයන්ගේ විශිෂ්ට නිර්මාණ ද ඇතුළත්ව එදා මෙදාතුර ප්‍රාන්ගේ දෑතින් පටිගත වූ නිර්මාණ ගණන දහස ඉක්මවයි. එලෙසම ඔහු විසින් ශිල්පීන් මෙහෙයවා හඬ කවන ලද නිර්මාණ ද විශාල සංඛ්‍යාවකි.

ඒ සියල්ලක් හැරුණු කොට ප්‍රාන් වාකිෂ්ට අපට සිටින මනා හඬ පෞර්ෂයකින් යුත් දක්ෂ ප්‍රවෘත්ති නිවේදකයකි. 'පිපෙන කැකුළු', 'තෙවැනි ඇස' වැනි වැඩසටහන් ඔහුගේ හඬින් අරුත් ගැන්වුණු රූපවාහිනී වැඩසටහන්ය. මෙම ලද අත්දැකීම් ඔහු මනා කොට මෙම නිර්මාණය සඳහා ආදේශ කර තිබීම එහි ගුණාත්මකභාවය වර්ධනයෙහිලා හේතු වී තිබේ.

ඒ අනුව 'තොරා සං' හි ප්‍රධාන චරිතයට පණ පොවන ශිල්පියාගේ හඬට සාධාරණයක් ඉටු කළ හැකි හඬක් ඔහු මෙහි සිංහල දෙබස් කැවීම සඳහා උපයෝගී කරගෙන තිබේ.

'මෙහි ප්‍රධාන චරිතය සඳහා හඬ දෙන්නේ රෙක්ස් හැමිල්ටන්. මෙහිදී ශිල්පීය දක්ෂතා මත පදනම්ව චරිතයට වඩාත්ම උචිත පරිදි සිය හඬ හසුරුවා චරිතයට ආදේශ කිරීමට රෙක්ස් සමත් වෙලා තියෙනවා. රෙක්ස් දක්ෂ නිවේදකයෙක් මෙන්ම මහා සම්ප්‍රදාය අධ්‍යයනය කළ රංගන ශිල්පියෙක්. එලෙසම ඔහු අත්දැකීම් බහුල හඬ නළුවෙක්. 'තොරා සං' සිංහලට හඬ කැවීමේදී මෙකී සියලු ක්ෂේත්‍ර හරහා ඔහුගේ හඬ තුළ ගැබ්වුණු ගුණාංග මම උපයෝගී කර ගත්තා. ඒ තුළින් එම චරිතයට මනාව සාධාරණත්වයක් ඉටු කළ හැකි වුණා. ඒ හැරුණු විට ඉංග්‍රීසි උප සිරැසි සහිතව තිරයේ දිග හැරෙන මෙම චිත්‍රපට මාලාවේ ගෙනෙන ඇතැම් දර්ශන තුළින් ඇල්කොහොල් සංස්කෘතිය ඉස්මතු වුව ද, රූපයේ පෙනෙන තොල් චලන සඳහා සමපාත වෙමින්, මුල් අරුතට හානියක් නොවන සේ පිටපත වෙනස් කර ගනිමින් එහි බැරෑරුම් බව අවම කරලීමට රෙක්ස්ගේ දක්ෂතා මට බොහෝ සෙයින් උපකාරී වුණා.'

නිර්මාණයක හඬ කැවීම් සඳහා ශිල්පීන් දායක කර ගැනීමේදී ප්‍රාන් තුළ පවතින පරිණතභාවය අප වෙත ඔහු විදහාලූයේ එපරිද්දෙනි. රෙක්ස්ට අමතරව මෙහි හඬ දායකත්වයෙන් කසුනි සංදිපා, සේනානි වික්‍රමසිංහ, ලාල් සරත් කුමාර, නිමල් ජයසිංහ, බුද්ධික බන්දුජීව, අනුර ආටිගල ඇතුව ශිල්පීන් රැසක් සහභාගි වෙයි.

'තොරා සං' ඔබ වෙත ගෙන ඒමට ස්වාධීන රූපවාහිනියේ වත්මන් සභාපති සමන් අතාවුදහෙට්ටි, එහි ප්‍රධාන විධායක නිලධාරි නන්දන තිලකරත්න මෙන්ම කැලණිය විශවවිද්‍යාලයේ මහාචාර්ය පැට්‍රික් රත්නායක යන මහත්වරුන් ලබා දෙන සහයෝගය සහ උපදෙස් මෙන්ම හඬ නළු අධ්‍යක්ෂණයේදී ප්‍රාන් වෙත නොමඳ සහයක් ලබාදෙන මජීව වීරකෝන් සහ මාලින්ද කළුතොටගේ යන ඔහුගේ රසය දන්නා සහය අධ්‍යක්ෂවරුන් දෙපළ ද ඔහු කෘතවේදීව සිහිපත් කරයි.

ප්‍රාන් වාකිෂ්ට නම් ඒ ප්‍රවෘත්ති නිවේදකයා, ශබ්ද පරිපාලකවරයා, එසේත් නොමැති නම් හඬ කැවීම් අධ්‍යක්ෂවරයා මෙතුවක් පැමිණි ගමන් මඟ පිළිබඳව ද අප හා පැවසුවේය. එක්තර ඛේදනීය අවධියකදී ඔහුගේ සේවා ස්ථානයේ දොර ඔහු වෙනුවෙන් විවෘත නොවුණි. ප්‍රාන් වැසෙන දොරගුළු දෙස බලා සිටියා විනා එය කිසිදු විටෙක නැවත විවෘත කරලීමට උත්සාහ නොගත්තේය. ඒ තවත් දොරටු ඔහුට විවෘත කරගත හැකිය යන්න ඔහු තදින්ම විශ්වාස කළ නිසාය.

මේ සියලු හැල හැප්පීම් මැද ඔහුගේ බිරිඳ රුවනි වාකිෂ්්ට, දියණිය රිත්මා සෙනුරි වාකිෂ්ට සහ පුතණුවන් එරන්ද ශක්ති වාකිෂ්ට නොසැලී ඔහු පසුපස හිඳිමින් ඔහුට වචනයෙන් කිව නොහැකි ශක්තියක් වී ඇත.

කෙසේ වුව ද ඉතා වටිනා දැනුම් සම්භාරයක් සමඟ ජපානය එහි සංස්කෘතිය හා සංවර්ධනයේ මාවත ඔස්සේ දිවෙන 'තොරා සං' නම් අපූරු චිත්‍රපට මාලාව ප්‍රේක්ෂක ඔබ වෙනුවෙන් පුංචි තිරය ඔස්සේ ඔබට වඩාත් සමීපව සිංහල බසින් ගෙන ඒමට තරම් ප්‍රාන් වාකිෂ්ට නම් ඒ සොඳුරු අධ්‍යක්ෂවරයාගේ හැකියාව හා අත්දැකීම් සමත් වී තිබේ.

ඒ සියල්ලටම වගකිව හැක්කේ එක්තරා සාධනීය සාධකයක් ප්‍රාන් වාකිෂ්ට තුළ දැඩිව මුල් බැසගෙන ඇති නිසාවෙනි. ඒ අන් කිසිවක් නිසා නොව ඉටු කරනු ලබන මොනයම් හෝ කාර්යයක් හරියාකාරව ඉටු කරලීමට ඇති උග්‍ර අවශ්‍යතාවයයි.